Kraśnica

Kraśnica leży w odległości 10 km na północ od Opoczna, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 726 Opoczno – Rawa Mazowiecka. Wieś od południowego-wschodu sąsiaduje z Kruszewcem Kolonią, od południa z Modrzewiem, z Antoniowem od północnego-zachodu i z Dęborzeczką od północnego-wschodu. Kraśnica z Opocznem jest skomunikowana miejską linią autobusową nr 5. Układ przestrzenny wsi, wpisany do gminnej ewidencji zabytków, datowany na około XV wiek ma charakter rzędówki. To rodzaj zabudowy charakterystyczny dla terenów nizinnych, zwłaszcza podmokłych na Mazowszu i kielecczyźnie, wyróżniający się luźną zabudową wzdłuż drogi z biegnącymi prostopadle do drogi szerokimi pasami pól, których szerokość odpowiada szerokości siedliska.

Nazwa Kraśnicy pochodzi prawdopodobnie od słowa krasny czyli ze staropolskiego piękny, ładny, śliczny. Historia wsi sięga XV wieku. Jak podaje „Słownik Królestwa Polskiego” już w 1440 roku istniał kościół w Kraśnicy, jej nazwa występuje też kronice Jana Długosza. Pierwszymi właścicielami dóbr byli Rawici, od XV wieku używający nazwiska Kraśniccy. Potem właścicielami majątku byli kolejno: Dziaduscy, Twarowscy, Słupscy, Przyborowscy, Ulatowscy i Bąkowscy, w których rękach majątek znajdował się aż do powojennej reformy rolnej. W końcu XIX wieku wieś liczyła nieco ponad 300 mieszkańców, zlokalizowany był w niej młyn na rzece Słomiance i krochmalnia. Ostatni właściciel majątku - inżynier rolnik Jerzy Adolf Bąkowski - założył tu stadninę koni arabskich. W czasie I wojny światowej pomiędzy Kraśnicą a Antoniowem przebiegała linia frontu. Na terenie Kraśnicy stacjonowały wojska rosyjskie i działał wówczas we wsi szpital polowy. Podczas II wojny światowej rodzina Bąkowskich, we dworze w Kraśnicy, czynnie wspierała Wojsko Polskie podczas kampanii wrześniowej, następnie oddział majora Henryka Dobrzańskiego - Hubala oraz partyzantów. Major Hubal otrzymał w darze od Anny Bąkowskiej konia Demona. Majątek rodziny Bąkowskich w 1945 roku przejęła Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Obecnie pozostałości majątku znajdują się w rękach prywatnych.

Najciekawszym obiektem w Kraśnicy jest kościół pw. św. Wojciecha wraz z plebanią, dzwonnicą i cmentarzem przykościelnym. Pierwotny, drewniany kościół, wówczas pw. św. Andrzeja, powstał w I połowie XV wieku. Kolejną, trzynawową, również drewnianą świątynię na planie krzyża, wybudowano około 1520 roku. Wówczas w głównym ołtarzu znajdował się Jezus na krzyżu, zaś ołtarze boczne stanowiły: wizerunek Najświętszej Marii Panny Niepokalanego Poczęcia i matka Boska Częstochowska oraz wizerunek Św. Wojciecha. Z materiałów z rozbiórki tego kościoła wybudowano na początku XX wieku stojącą na cmentarzu przykościelnym kaplicę św. Wojciecha. W 1896 roku parafianie wraz z proboszczem powzięli decyzję o budowie nowego kościoła. Nową świątynię, którą ukończono w 1905 roku, wzniesiono z piaskowca, w stylu neogotyckim. Kościół ma kształt krzyża, głowicą zwróconą ku wschodowi. Przy głównym wejściu przylega do niego baszta z wyniosłą, ostro zakończoną wieżą z dzwonami. Dach kryty dachówką zdobi niewielka wieżyczka-sygnaturka. Kościół ma sklepienie beczkowe, chór wspiera się na dwóch kamiennych filarach, ołtarze wykonane są w stylu gotyckim z sosny, starodrzewu, malowane na kolor dębu. Niewielki ołtarz posiada w rzeźbie Chrystusa Pana na krzyżu, pod którym znajdują się Najświętsza Panna i Św. Jan. Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku ówczesny proboszcz przykrył opisywaną rzeźbę dużym obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Na bocznych skrzydłach ołtarza znajduje się postać św. Piotra, nad którym umieszczone jest Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny i Św. Paweł. Natomiast nad bocznymi nastawami widnieją dwie figury aniołów z trąbami. Najwyżej znajduje się figura św. Wojciecha – patrona parafii, pomiędzy dwoma aniołami. Po lewej stronie kościoła ołtarz z obrazem św. Kazimierza, po prawej stronie św. Rocha. Oba obrazy pędzla Wincentego Łukaszewicza. W świątyni znajduje się także barokowy obraz św. Barbary z XVIII wieku. Na uwagę zasługuje również ambona w kształcie łodzi, wzorowana na krakowskiej z kościoła Bożego Ciała.  W dzwonnicy znajdują się trzy dzwony różnej wielkości. Na największym dzwonie jest napis „Imię moje Wojciech” i wizerunek świętego. Obok kościoła, z południowej strony znajdują się pozostałości dawnego cmentarza przykościelnego z zachowanym grobowcem rodzinnym Jaxa-Gryf-Bąkowskich oraz płytami pamiątkowymi. Na północ od kościoła znajduje się obecny cmentarz parafialny z połowy XIX wieku. Jest na nim mogiła trzech żołnierzy Wojska Polskiego poległych w tej okolicy we wrześniu 1939 roku i zbiorowe mogiły mieszkańców Kraśnicy oraz pobliskiego Ziębowa zamordowanych w 1944 roku przez hitlerowców. Zespół kościelny wraz z plebanią, jako obiekt o wartości kulturowej, jest wpisany do ewidencji zabytków. W wsi znajdziemy cztery domy drewniane o konstrukcji zrębowej oraz jeden kamienny z początku XX wieku. Pod lasem zwraca uwagę kapliczka przydrożna o konstrukcji słupowej, ustawiona około 1900 roku przez mieszkańców majątku.

Kraśnica jest niezwykle prężnym ośrodkiem kultywowania charakterystycznych dla regionu opoczyńskiego tradycji i rękodzieła ludowego. Tradycyjny wystrój i wyposażenie wiejskiej chaty, haftowane serwetki, pisanki opoczyńskie, palmy wielkanocne i inne przykłady sztuki ludowej można zobaczyć w Izbie Tradycji w Domu Ludowym oraz przy kościele parafialnym. Oprócz Izby Tradycji, w nowoczesnym Domu Ludowym znajduje się też świetlica, działa Koło Gospodyń Wiejskich oraz ma swoją siedzibę strażnica Ochotniczej Straży Pożarnej. W Kraśnicy mieści się szkoła podstawowa, agencja pocztowa oraz siedziba leśnictwa Giełzów (Nadleśnictwo Smardzewice). Pod numerem 119a znajduje się gospodarstwo agroturystyczne wraz ze stadniną koni „Stajnia Samotnia” oferujące miejsca noclegowe oraz możliwość nauki jazdy konnej (tel. 44 754-19-29).

Kraśnica to miejsce niezwykle ciekawych imprez cyklicznych o charakterze historyczno – folklorystycznym:

Sierpień:

- 16 sierpnia odpust parafialny;

- dożynki parafialne;

Październik:

- festyn „Święto pieczonego Ziemniaka”;

- Parafialny Przegląd Piosenki Religijnej

Grudzień:

- przemarsz grup rekonstrukcyjnych w hołdzie oddziałowi legendarnego mjr Adolfa Pilcha „Doliny”.

Niżej mieści się galeria miejscowości Kraśnica podzielona na odpowiednie kategorie.

• Pejzaż i przyroda

  

• Budynki użytku publicznego

  

• Kultura ludowa

  

• Obiekty sakralne